آسبادهای نشتیفان خواف خراسان رضوی چشم انتظار ثبت جهانی هستند - وبلاگ نام تو

به گزارش وبلاگ نام تو، ایرنا/ براساس گزارش های منتشر گشته، آسبادهای نشتیفان خواف خراسان رضوی چشم انتظار ثبت جهانی هستند.

موقعیت شهرستان خواف و بادخیزی منطقه بویژه وزش بادهای 120 روزه از آن، مردم این شهرستان را از دیرباز بر آن داشته است تا آسباد (آسیاب هایی که با بهره گیری از نیروی باد فعالیت می کردند) برای خرد کردن گندم و تهیه نان استفاده نمایند.

از مجموع 200 آسباد شناسایی شده در منطقه ها شهری و روستایی شهرستان خواف، اکنون 130 فقره به جای مانده و 70 آسباد به مرور زمان تخریب شده است که در سالیان اخیر بازسازی آسبادهای به جای مانده در دستور کار اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی این شهرستان قرار داشته است.

آسبادهای خواف که عمدتا در منطقه نشتیفان این شهرستان متمرکز است، در حقیقت آمیزه ای از هنر، صنعت، فناوری، هوش و ذکاوت نیاکان و پیشینیان ما بشمار می رود که همانند نگینی در مرکز جاذبه های تاریخی این شهرستان می درخشد.

آسباد در حقیقت ابزار آرد کردن گندم با استفاده از نیروی باد است و آسبادهای نشتیفان در شهرستان خواف خراسان رضوی از بزرگترین مجموعه های خشت، گل و چوبی تاریخی ایران و قدیمی ترین مجموعه آسبادی دنیا محسوب می شوند که سنگ بنای آنها در این منطقه پیش از اسلام گذاشته شده و در ادوار بعدی تجدید بنا شده و پیشرفته اند و در واقع، از آسباد میتوان به فناوری بدیع ترکیب هنر و باد، در خرد کردن گندم به منظور تهیه گندم یاد کرد.

در روزگار و مکانی که هیچ نیروی خاصی برای برطرف کردن نیازهای بشر وجود نداشته است، مهار باد و استفاده از آن برای آرد کردن گندم، سبب افزایش کارایی آسبادهای خواف و از جمله در شهر نشتیفان شده است.

ثبت دنیای آسبادهای نشتیفان، در گرو برطرف مسائل حریم

ثبت آسبادهای نشتیفان خواف به عنوان دومین مورد از آثار تاریخی خراسان رضوی بعد از قنات قصبه گناباد در لیست آثار دنیای سازمان یونسکو از سالها قبل مطرح و مورد توجه بوده است ولی تا به امروز به علت مسائلی از جمله وجود ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم آن هنوز روی تحقق نیافته است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی خواف وجود بعضی از ساخت و سازهای مسکونی و صنفی را از موانع اصلی ثبت آسبادهای نشتیفان این شهرستان در لیست آثار دنیای برشمرد.

محمود باعقیده گفت: تغییر کاربری واحدهای مسکونی موجود و متناسب سازی آن با فرآیند جذب توریست و انتقال صنوف واقع در حریم آسبادها به نقاط دیگر از جمله اقداماتی است که این اداره برای برطرف کردن مانع پیش روی دنیای شدن این آثار تاریخی، به صورت جدی دنبال می نماید.

وی گفت: بر این اساس به جای انتقال واحدهای مسکونی ساخته شده در حریم آسبادهای نشتیفان به دیگر نقاط که نیازمند صرف هزینه های زیاد است، سعی شده تا این واحدها با حفظ اصالت تاریخی خود و یا ایجاد مراکز رفاهی و تبدیل به موزه های گندم و صنایع دستی، به مکانهایی مجذوب کننده برای توریستان داخلی و خارجی تبدیل گردد.

وی اعلام کرد: بعضی صنوف غیرمرتبط با این مجموعه نیز از محدوده آسبادهای نشتیفان به منطقه ها دیگر منتقل شد که پیگیر انتقال دیگر صنوف واقع در این محدوده نیز هستیم.

تفاهم نامه همکاری بین میراث فرهنگی و مرکز تحقیقات کشاورزی

بسترسازی و انجام امور مقدماتی برای ثبت آسبادهای نشتیفان در لیست آثار دنیای، نیازمند همکاری هایی است که امضای تفاهم نامه سه جانبه بین میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی و پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران با این هدف انجام شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی خواف گفت: همکاری و مشارکت در زمینه های علمی، پژوهشی، مشاوره ای و کارآفرینی در حوزه نفوذ آسبادها به عنوان یک عنصر مهم در بخش میراث کشاورزی و اهمیت پژوهش و معرفی و نقش عملکرد اجتماعی و مالی گذشته آسبادها در منطقه خواف از محورهای اصلی این تفاهم نامه است.

باعقیده گفت: توجه به موضوع حفاظت کالبدی و ساختاری آسبادها، بهره برداری بهینه از این آثار و لزوم ساماندهی و نمایش استاندارد محتویات مرتبط با آسبادها (گندم و جو) به عنوان غلات حیاتی و موثر در معیشت و زندگی مردم قرون گذشته از دیگر محورهای تفاهم نامه مزبور است.

وی گفت: موضوعات این تفاهم نامه محور اصلی فعالیت های اداره میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی خواف در امسال و سال آینده است و از همه ظرفیت های موجود برای برطرف مسائل زیرساختی به منظور سرعت بخشی به روند ثبت آسبادهای نشتیفان در لیست آثار دنیای استفاده می گردد.

وی با اشاره به اینکه ثبت آسبادهای نشتیفان خواف در لیست آثار دنیای اولویت نخست اداره میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی خواف است، ابراز امیدواری کرد که با برطرف موانع موجود و ایجاد بسترهای لازم، شاهد تحقق این امر مهم در آینده نزدیک باشیم.

تخصیص 2 میلیارد ریال اعتبار برای بازسازی آسبادهای خواف

از مجموع 200 آسباد در نقاط مختلف شهری و روستایی خواف 70 اثر به تدریج و در سده های گذشته تخریب شده است، اما حدود 130 آسباد همچنان ماهیت اصلی خود را حفظ نموده اند که بعضی از آنها هنوز در زمینه خرد کردن گندم و تهیه آرد فعالیت دارند.

باعقیده با بیان اینکه از مجموع آسبادهای این شهرستان 28 آسباد در داخل محدوده مرکزی شهر خواف قرار دارند، گفت: امسال 2 میلیارد ریال اعتبار برای بازسازی تعدادی از این آسبادها اختصاص یافت که با صرف اعتبار فوق، بازسازی پنج آسباد در دستور کار نهاده شد.

وی توضیح داد: از این مقدار اعتبار یک میلیارد و 200 میلیون ریال ریال تا به امروز تخصیص یافته و بقیه نیز در آینده نزدیک تخصیص خواهد یافت.