احتیاج تپه تاریخی اشرف اصفهان به حمایت مسئولان - وبلاگ نام تو

به گزارش وبلاگ نام تو، ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، احتیاج تپه تاریخی اشرف اصفهان به حمایت مسئولان به چشم می آید.

قضیه چیست؟

به تازگی سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف نیز خبر از کشف گورخمره های سوم و چهارم و تدفین اسکلت یک اسب چهار ساله در کنار گورخمره های اشکانی داد که مربوط به آیین تدفین اوایل دوره اشکانی است، این گنجینه بی نظیر تاریخی رازهایی از تاریخ را در دل نهفته دارد که باید به نحو احسن حفظ و حراست شود.

نتایج برآورد ها در عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف در راستا لوله گذاری آب به سمت شرق، تاکید کارشناسان را بر اهمیت این تپه تاریخی در باستان شناسی اصفهان و روشن شدن تاریخ مبهم پیش از اسلام این شهر دو چندان کرد.

این در حالی است که میراث فرهنگی اصفهان می گوید بودجه هایش برای عظمت تپه اشرف کافی نیست و بدلیل قرار گیری این تپه در محدوده شهری شهرداری باید در نجات بخشی، ساماندهی و حفاظت به کمک آنها بیاید.

پیشتر میراث فرهنگی اصفهان حصارکشی را تا آنجا که مصالح داشته ادامه داد و قرار بر این بود که شهرداری امتداد کار را پیش ببرد اما هیچگاه این کار انجام نشد و ادامه حصارکشی و نرده گذاری سالهاست که ناتمام مانده است.

حالا که نتایج برآورد ها اهمیت این تپه یگانه اصفهان را بر همگان روشن نموده شهرداری گفته است به کمک میراث فرهنگی می آید. اما آیا این صحبت ها عاقبت می تواند ثمری برای تپه اشرف و تاریخ نهفته اصفهان در دل این تپه داشته باشد؟

در سالهای گذشته بارها پیگیری سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف برای همکاری شهرداری با میراث فرهنگی برای تکمیل حصارکشی تپه اشرف نتیجه ای نداشته و حالا میراث فرهنگی اصفهان می گوید شهرداری قول هایی داده که باید دید چقدر این صحبت ها عملیاتی می شود.

به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان، قدرت الله نوروزی گفت که با توجه به کاوشهای جدید، مبرهن است که این مجموعه ارزشمند باستانی احتیاج مبرم به حفاظت دارد و در مرحله اول با میراث فرهنگی جهت طرح ساماندهی بدنه این تپه تاریخی در جبهه شاقتصادی همکاری خواهد نمود.

در حالیکه مدیران شهری اصفهان برای توزیع بار گردشگری در سطح شهر و در تعریف طرح های مختلف و جدید گردشگری بر این مهم می کوشند، اصفهان یک پتانسیل ارزشمند در قالب یک سایت موزه دارد که شهرداری می تواند به جای تعریف طرح های گردشگری جدید، بر روی داشته های ارزشمند شهر سرمایه گذاری کند و با کمک بیشتر به میراث فرهنگی اصفهان فرایند پیشرفت کاوش ها در تپه اشرف را سرعت ببخشد.

میراث فرهنگی همت کند، ما کمک می کنیم

رضا اخوان، مدیر منطقه چهار شهرداری اصفهان پیرامون احتیاج تپه تاریخی اشرف اصفهان به حمایت مسئولان گفت: حجم تپه اشرف به لحاظ کالبدی و گستردگی کار سنگینی است. مقرر شد طرح جامع و کاملی از تاریخچه تپه اشرف به همراه پیشنهادات و راهکارهای فنی برای ادامه کاوش، ساماندهی و نجات بخشی تهیه و به شهرداری ارائه شود تا با آنالیز و طی تشریفات قانونی یعنی تایید شهردار اصفهان و تصویب شورای شهر برای اجرا به منطقه چهار ابلاغ شود.

وی پیرامون احتیاج تپه تاریخی اشرف اصفهان به حمایت مسئولان اضافه کرد: بنابراین باید طرحی با فازبندی و برنامه ریزی مطلوب با هماهنگی شهرداری از سوی میراث فرهنگی ارائه شود تا شهرداری بتواند در فاز اول با اولویت ضلع شاقتصادی تپه اشرف به تیم کاوش کمک کند.

اخوان درباره چگونگی همکاری شهرداری برای تکمیل حصار تپه اشرف اضافه کرد: حراست و حفاظت تپه اشرف به شکلی که ورود و خروج به آن کنترل شده باشد، احتیاجمند حصارکشی سنگین و حضور نگهبان است و اگر قرار باشد چنین کاری انجام شود باید یک نظام نامه بر اساس قوانین و ضوابط میراث فرهنگی تهیه شود. ما آمادگی این کار را داریم مشروط بر اینکه اداره میراث فرهنگی اصفهان این تفاهم نامه را با رعایت ضوابط میراث فرهنگی و شهرداری تهیه کند تا به نتیجه برسیم.

این مسئول شهرداری اصفهان ساماندهی و نجات بخشی تپه اشرف را مطالبات شهرداری، سازمان های دوستدار میراث فرهنگی و شهفرایندان دانست و اضافه کرد: در زمان حاضر ورود به عملیات نجات بخشی به دلیل حفاری شرکت آب و فاضلاب است. شهرداری این موقعیت را غنیمت شمرده و اگر دوستان در میراث فرهنگی همکای بیشتری از لحاظ قانونی و مجوزات لازم داشته باشند ما هم کنار آنها هستیم.

مدیر منطقه چهار شهرداری اصفهان یادآور شد: همه بخش های تپه اشرف احتیاجمند حصار نیست. مقرر شد تاریخچه و مستندات تپه اشرف و قسمت هایی که قابلیت کاوش دارد مشخص شود و توسط میراث فرهنگی در اختیار ما قرار گیرد و جاهایی که در اثر ریزش خاک یا با خاک پر شده، مشخص تا با همکاری ما این خاک ها تخلیه، تسطیح و آزاد شود.

اخوان معتقد است همه چیز به همت میراث فرهنگی برمی شود و آنها باید این اطلاعات و طرح مصوب را درباره تپه اشرف در اختیار آنها بگذارند تا در این صورت شهرداری به میراث فرهنگی کمک کند: شهرداری آمادگی کامل دارد با ارائه این اطلاعات و تفاهم نامه حداقل در گام اول برای ادامه کار تیم کاوشگر در بدنه شاقتصادی تپه اشرف مشرف به خیابان مشتاق کمک کند.

وی در مورد ادامه کاوش ها در شرق و غرب تپه اشرف، جایی که فضای سبز شهرداری قرار گرفته است گفت: فضای سبز با هماهنگی و تفاهم نامه میراث فرهنگی انجام شد. در زمان حاضر اگر خواستند جایی را کاوش نمایند درخواستشان را مطرح نمایند؛ به طور قطع در تسهیلگری و موافقت با این کار مساعدت می کنیم.

شهرداری به وعده هایش عمل کند

در پی کشف گورخمره ها و احتمال رسیدن به گورستان اشکانی درخواست تبدیل مجوز برآورد به کاوش از سوی سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف به اداره کل میراث فرهنگی اصفهان و پژوهشکده میراث فرهنگی در تهران داده شد تا بعضی از گمانه ها به ترانشه تبدیل شوند اما میراث فرهنگی اصفهان گفته است که بودجه لازم برای اینکار را ندارد. بنابراین به نظر می رسد این بار میراث فرهنگی اصفهان در ادامه کاوش ها، ساماندهی و نجات بخشی تپه اشرف روی کمک و همکمک شهرداری حساب کرد.

ناصر طاهری، معاونت میراث فرهنگی اصفهان پیرامون احتیاج تپه تاریخی اشرف اصفهان به حمایت مسئولان گفت: ردیف اعتباریمان محدودیت دارد و اگر شهرداری کمک کند می توانیم کاوش ها را هم توسعه و هم سرعت بدهیم. تپه اشرف یک محوطه باستانی در محدوده شهر است و در این زمینه شهرداری می تواند هزینه و کمک کند.

طاهری گفت شهردار اصفهان در بازدید از تپه اشرف قول داده که به نجات تپه اشرف بیاید: شهرداری ها در جاهایی منع قانونی برای مداخله دارند ولی، در این مکان منعی ندارند و می توانند با نظر میراث فرهنگی هزینه و مداخله نمایند.

وی در ادامه اضافه کرد: شهرداری می تواند هم در حصارکشی و هم در ساماندهی محوطه و حتی در تامین هزینه های حفاری و کاوش کمک کند. چون کاوش هزینه دارد؛ ما هم انجام می دهیم اما اگر شهرداری ها به کمک ما بیایند می توانیم با سرعت بیشتری کاوشها را انجام بدهیم.

شاید اینگونه نباشد که در همه قسمت های تپه اشرف آثار تاریخی وجود داشته باشد. بنابراین تپه اشرف حجم زیادی خاکبری خواهد داشت که به گفته طاهری شهرداری تحت نظر میراث فرهنگی یا ناظر مقیم می تواند خاکبرداری کند. این کاری است که شهرداری گفته است در آن میراث فرهنگی را کمک می نماید.

طاهری علاوه بر این یادآور شد: شهردار در روز بازدید از تپه اشرف در حضور بعضی از اعضای شورای شهر قبول کرد و وعده داد که در تامین هزینه های باستان شناسی کمک کند و به معاونین شهرداری هم دستور داد که آنالیز نمایند؛ اما اینکه به چه نتیجه ای رسید، من اطلاع ندارم.

معاون میراث فرهنگی اصفهان اضافه کرد: اینکه شهرداری پا به این عرصه گذاشته است جای قدردانی دارد اما، تا این لحظه هیچ کاری ننموده اند. تشکر من به خاطر قدمهایی بوده که قرار است از این به بعد بردارند؛ چرا که تا این لحظه در مورد تپه اشرف هیچ اقدامی نداشته اند.

وی با اشاره به سایت موزه شدن تپه اشرف گفت: در حالیکه به طور معمول چنین محوطه هایی خارج از محدوده شهری اند، تپه اشرف، کوه آتشگاه و تپه جی داخل محدوده حفاظت شده شهری هستند و شهرداری ها مجازاند و وظیفه دارند که با نظارت ما مداخله نمایند.

طاهری گفت: مطالعات حدود هفت فصل کاوش باستان شناسی توسط میراث فرهنگی اجرا شده و هیچ نهادی تا به امروز دراین باره هیچ کمکی نکرد. اطلاعاتی که شهرداری از ما برای همکاری و همکمک با میراث فرهنگی در راستای محصور شدن و کمک به هزینه های حفاری خواسته است توسط سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف و با همکاری میراث فرهنگی تهیه می شود تا در اختیار شهرداری بگذاریم.

وی یادآور شد: کارهای باستان شناسی زمانبر است و ما سالی یک فصل می توانیم کاوش کنیم برای اینکه کار باید علمی پیش برود.هر فصل که کاوش می شود باید گزارشات آن فصل کامل باشد؛ یافته های باستان شناسی باید منتقل و بازسازی شوند. شماره گذاری و مطالعه و شناسنامه دار شود. گزارشات باید به پژوهشکده باستان شناسی برود و تا تایید نشود مجوز فصل بعد را نمی دهند .

در کوششیم شهرداری را درگیر ورود به تپه اشرف کنیم

نصیر ملت، رئیس کمیسیون امور اقتصادی، گردشگری و حقوقی شورای اسلامی شهر اصفهان نیز در مورد اینکه شورای شهر چه راهبردی را برای حفاظت از تپه اشرف پیش روی شهرداری قرار داده، گفت: با اکتشافات اخیر، تپه اشرف حساسیت و توجه مدیران را جلب کرد که کمی جدی تر با این دارایی ارزشمند شهر اصفهان برخورد نمایند. پیرو این اکتشاف و بازدیدی که به اتفاق مدیران شهرداری از تپه اشرف داشتیم، در کوشش هستیم که با یک برنامه ریزی، شهرداری را درگیر ورود به این موضوع کنیم و اقداماتی که احتیاج است اتفاق بیفتد از تپه اشرف آغاز شود و این راستا ادامه پیدا کند.

به گفته ملت یکی از بیست راستا گردشگری طرح اصفهان 2020 راستای است که از تپه اشرف آغاز و تا پارک پردیس آبشار ادامه پیدا می نماید و به عنوان یک راستا پیوسته با شناسایی، تجهیز و ایجاد زیرساخت های لازم برای تبدیل یه یک راستا گردشگری مورد استفاده گردشگران قرار بگیرد. این راستا گردشگری به تصویب شورای شهر رسیده و در بودجه سال 99 اعتبار لازم برای مطالعات، طراحی و بخشی از اجرای عملیات آن پیش بینی شده است.

این عضو شورای شهر، تپه اشرف را یکی از گنجینه های اصفهان دانست که با عدم شناخت مدیران و عدم برنامه ریزی صحیح به حال خود رهاست.

ملت اضافه کرد: مجموعه مدیریت شهری این آمادگی را اعلام نموده که در گام اول و به پیشنهاد کارشناس و اداره کل میراث فرهنگی در خاکبرداری ها و انتقال آنها کمک کند. ما هم پیگیر هستیم که این کار در اسرع وقت اتفاق بیفتد و هماهنگی های مقدماتی را انجام بدهیم .

یافته های باستان شناسی تپه اشرف در اصفهان بی سابقه است

محسن جاوری، باستان شناس گفت: در 15 سال گذشته با کمبود بودجه در باستان شناسی اصفهان روبرو بوده ایم. امیدوارم که مسئولان امر با توجه به اهمیتی که تپه اشرف دارد بودجه لازم را تامین نمایند تا بتوانیم در اصفهان کاوش های باستان شناسی خوب داشته باشیم.

این کارشناس در ادامه اضافه کرد: یافته های اخیر در عملیات نجات بخشی تپه اشرف قطعا تثبیت حضور دوره تاریخی به خصوص دوره اشکانی است که مقدار خیلی زیادی در کل ایران ناشناخته بوده و به خصوص در مرکز ایران و اصفهان داده هایی از این حضور را نداشتیم، حالا می توانیم این داده ها را براساس گورها پیدا کنیم.

وی تاکید نمود: تعدد آثار تاریخی مثل میدان نقش دنیا و خیلی بناهای دیگر باعث شده که در اصفهان از بعد باستان شناسی دور شویم. اصفهان در مرکز فلات ایران، یکی از مهمترین شهرها یا اولین شهرهایی است که بر اساس یافته های چند ساله من و همکاران دیگر، دست کم قدمت این شهر به شش هزار سال می رسد.

جاوری با اشاره به اینکه بخشی از داده های مربوط به دوره تاریخی اصفهان در تپه اشرف است اضافه کرد: داده های تاریخی چندین فصل کاوش دکتر جعفری زند وحتی داده های مهمی که در روزهای اخیر پیدا نموده اند نشان می دهد که بخشی از اطلاعات مربوط به دوره تاریخی اصفهان به خصوص دوره های اشکانی و ساسانی در تپه اشرف مدفون است.

از نگاه این باستان شناس یافته های اخیر تپه اشرف باید بیشتر از سوی مسئولان جدی گرفته شود: کاوش های باستان شناسی در تپه اشرف به طور قطع داده های مهمی را در اختیار گذاشته و همانطور که شاهد بودیم به سادگی هرچه تمام، این داده های مهم دوره تاریخی یعنی تدفین در داخل خمره که از قبل سابقه ای مبنی بر آن نداشتیم و یک سنت تدفین هم از دوره اشکانی و هم ساسانی است را در اصفهان داریم.

در زمان حاضر برآورد هیات باستان شناسی در طول ششصد و پنجاه متر عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف رو به انتهاست. راستای که هم به لحاظ عرضی و هم به لحاظ بودجه با محدودیت روبرو بود اما دستاوردهای چشمگیری داشت. علیرضا جعفری زند، سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف شرح داد: عملیات نجات بخشی اخیر مثل این بود که فقط یک شیار ایجاد کردیم، دستاورد های ما اما نشان می دهد که به قدری تاریخی بودن محوطه، با اهمیت است که می تواند تاریخ اصفهان را متحول کند.

گفته می شود که تاریخ پیش از اسلام اصفهان در پرده ای از ابهام است و جعفری زند و باستان شناسان دیگر نیز معتقدند دستاوردهای فرصت کوتاه برآورد ها در عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف بطور کامل نشان داد که بخش عظیمی از تاریخ اصفهان زیر پای ما مدفون است.

جعفری زند تپه اشرف را محوطه ای دانست که نسبت به دورن شهر اصفهان تا اندازه ای سالم باقی ماند ولی کاوشی که او انتظارش را داشت، اتفاق نیفتاده است.

وی معتقد است که کاوش ها باید بسیار گسترده تر باشد. کاوش هایی که می تواند دستاوردهای خیلی چشمگیری در زمینه باستان شناسی داشته باشد. با این وجود اما به نظر می رسد هنوز این شواهد باستانی و بی سابقه در اصفهانی که بیشتر شهره به دوران تاریخی پس از اسلام است جدی گرفته نمی شود.

برای تبدیل برآورد ها به ترانشه، با درخواست سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف، پژوهشکده باستان شناسی موافقت داشته است اما گویا مانع کار، نبود بودجه میراث فرهنگی اصفهان است. جعفری زند گفت: مسئله بودجه است و ما در تنگنای اقتصادی قرار گرفتیم. بودجه میراث فرهنگی اصفهان بیشتر راجع به مسائل بازسازیی و بناهای مشهور است و در واقع با این بودجه در بازسازی این آثار هم مشکل دارند.

این باستان شناس اضافه کرد: کاوش هایی که در تپه اشرف از سال 89 و در شش فصل انجام دادیم همه با وقفه های چند ساله بود. اگر هر ساله و حتی در سال یک فصل هم می توانستیم کاوش ها را انجام دهیم طبیعتا می توانستیم دست آوردهای بهتری داشته باشیم.

تپه اشرف احتیاج به عملیات مستمر دارد نه حرفهایی که زمان بر است

آنچه اکنون در تپه اشرف انجام می شود کاوش نیست و در واقع عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف در راستا لوله گذاری اداره آب و فاضلاب به سمت شرق اصفهان است که شواهد تاریخی بی نظیری را از دوران پیش از اسلام اصفهان در بر داشت. پیش از این آخرین کاوش تپه اشرف فصل ششم در سال 97 بوده که بعد از یک وقفه چهار ساله از کاوش فصل پنجم در سال 93 انجام شد.

جعری زند اضافه کرد: بودجه تپه اشرف اصلا بودجه پایداری نیست و ما تا کنون بعد از گذشت ده سال، شش فصل کاوش انجام داده ایم. در سال 89 یک فصل، در سال 90 دو فصل و در سالهای 92 و 93 که تقریبا مستمر بود فصل چهار و پنج انجام شد. بعد از آن وقفه طولانی مدتی بود و در واقع آخرین کاوش ما یکی در سال 93 بود و بعد از چهار سال، کاوش 97 رخ داد.

وی یادآور شد:: در بازدیدی که شهردار اصفهان از تپه اشرف داشت قول هایی برای همکاری داده شد اما تا این لحظه فقط در حد صحبت بوده و هیچ برنامه ای در این راستا انجام نگرفت. مسئله تپه اشرف این است که احتیاج به عملیات مستمر دارد نه چیزی که الان صحبت شود، بعد نشست و چیزهایی که سالیان سال به طول بینجامد! به جرات می توان گفت که یک بخشی از کار در تپه اشرف فرس ماژور است برای اینکه ما نمی توانیم اینجا را به حال خودش رها کنیم.

جعفری زند گفت: به جرات می توانم بگویم تپه اشرف اصفهان مثل تپه های شوش می تواند آثار ارزشمندی را ارائه بدهد. به خصوص با این برآورد اطمینان پیدا کردم که بخش عظیمی از تاریخ اصفهان در محدوده تپه اشرف مدفون است. تپه اشرف یک هسته عظیم صخره ای دارد و ما هرچه در اطراف این تپه پیش می رویم نشان دهنده این مساله است که چه آثار نهفته ای داریم که می تواند بسیار چشمگیر باشد.

سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف تاکید نمود: اتفاقات زیادی در توسعه شهری رخ می دهد و تپه اشرف در معرض خطر است. این تپه احتیاج به حصار کشی دارد. حتی قسمت هایی از پارکهای شرق و غرب باید زیر پوشش تپه قرار بگیرد، چون ما امروز مطمئن هستیم که ارزش مناطق پیرامون خیلی بالاتر از خود تپه اشرف است.

جعفری زند گفت: کاوش تپه اشرف باید بودجه هر ساله و مستمری داشته باشد نه یک بودجه ناچیز. اگر هم این بودجه وجود داشته است، من اصلا آن را در کاوشهای تپه اشرف حس نکردم. پول ناچیزی که فقط در حد دو تا سه گمانه یا یک کاوش مختصر داده شود در مقابل عظمت تپه اشرف هیچ است. با این بودجه خیلی ناچیز یک خراش هم نمی توانیم به تپه اشرف و پیرامونش دهیم.

وی با اشاره به ناکافی بودن بودجه کاوش باستان شناسی اصفهان گفت: در فصل پنجم کاوشها پولی که پرداخت شد به قدری ناچیز بود که در حد دو یا سه گمانه بود در حالیکه من سه ترانشه باز کردم و واقعا از همه چیزمان زدیم برای اینکه این کاوش یک کاوش درست باشد.