جلوگیری از کاهش بینایی در پیری با ورزش
به گزارش وبلاگ نام تو، یک مطالعه جدید اولین شواهد تجربی را از این موضوع نشان می دهد که ورزش می تواند باعث کاهش سرعت تباهی لکه زرد در چشم با افزایش سن گردد.
به گزارش وبلاگ نام تو و به نقل از نیو اطلس، همه ما بر این مسئله واقف هستیم که انجام ورزش بسیار خوب است. ورزش همه چیز را از بیماری های قلبی و عروقی گرفته تا سلامت شناختی فرد بهبود می بخشد. مطالعات مشاهده ای همچنین گزارش داده اند که فعالیت بدنی باعث کاهش اختلال بینایی در پی افزایش سن می گردد، اما تا به امروز رابطه علت و معلولی آن معین نشده بود.
تحقیقات جدید محققان دانشگاه ویرجینیا(UVA) اولین شواهد را از این ارتباط ارائه می دهد که نشان می دهد ورزش چگونه می تواند به طور مستقیم تباهی لکه زرد را آهسته و یا حتی از آن جلوگیری کند.
تباهی لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا(Macular degeneration)، AMD یا ARMD شایع ترین علت کوری در افراد مسن است. در این بیماری ماکولا یا لکه زرد تخریب می گردد. ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی ضروری است.
تباهی لکه زرد بر دو نوع است: خشک(Dry) و تر(Wet). نوع خشک شایع تر بوده و حدود 90 درصد بیماران به این نوع مبتلا می شوند. نوع تر معمولاً با کاهش دید شدیدتر و جدی تری همراه است.
تباهی لکه زرد در افراد بالای 65 سال شایع تر بوده و زنان بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند. بیشتر موارد این بیماری با افزایش سن به وجود می آیند. این بیماری می تواند عارضه برخی داروها نیز باشد. همچنین به نظر می رسد ارث نیز در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشد.
دژنراسیون ماکولا یک شرایط پزشکی است که ممکن است نتیجه آن تاری یا از دست دادن بینایی در مرکز دید باشد. در اوایل اغلب هیچ نشانه ای وجود ندارد. به تدریج دید یک یا هر دو چشم بدتر می گردد و ممکن است حتی بینایی به طور کامل از دست برود و حتی فعالیت های روزانه فرد مختل گردد. گاه افراد دچار توهمات بینایی می شوند که این حالت ارتباطی با بیماری های روانی ندارد.
دژنراسیون ماکولا به طور معمول در افراد مسن رخ می دهد. البته عوامل ژنتیکی هم در این مشکل نقش دارند و علت اصلی مشکل آسیب به ماکولا در شبکیه چشم است.
پیشگیری از آن شامل ورزش و تغذیه مناسب و سیگار نکشیدن است. تأثیر آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی برای پیشگیری از این مشکل اثبات نشده است. هیچ درمان خاصی برای کسی که با این مشکل دید خود را از دست داده وجود ندارد. مکمل ها در کسانی که مبتلا به این بیماری هستند ممکن است پیشرفت آن را کندتر کند.
لکه زرد یا ماکولا(Macula) بخشی از شبکیه است که بیشترین حساسیت به نور را دارد و موجب دید مستقیم و واضح می گردد. لکه زرد برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی ضروری است. این لکه با شکل بیضوی حاوی رنگدانه های زرد و در نزدیکی مرکز شبکیه است. گودی مرکزی(fovea) که بیشترین تراکم یاخته های مخروطی چشم را داراست در لکه زرد قرار گرفته است. یاخته های مخروطی گونه ای از یاخته های گیرنده نور هستند که به مغز توانایی دیدن رنگ ها و جزئیات ظریف اشیا را می دهند و بیشتر در نور قوی تحریک می شوند. بنابراین، این بخش که در انتهای چشم و در راستای مردمک قرار گرفته است، در دقت و تیزبینی چشم نقش دارد. قطر لکه زرد حدود دو میلی متر است.
بردلی گلفاند سرپرست این مطالعه جدید می گوید: مدتی طولانی است که این سؤال مطرح شده است که آیا حفظ یک سبک زندگی سالم می تواند تباهی لکه زرد را به تأخیر بیاندازد یا مانع از آن گردد.
وی گفت که با استفاده از نظرسنجی از مردم پرسیده شده است که چه غذاهایی می خورند و چه میزان ورزش انجام می دهند.
اما این نوع مطالعات مستعد خطاهای خود گزارشی هستند و همانطور که گلفاند خاطرنشان می نماید، حتی اگر بین افزایش فعالیت بدنی و کاهش بینایی ارتباط وجود داشته باشد، لزوماً به معنای پیوند عِلّی نیست. از این گذشته، هرچه افراد پیرتر می شوند و بینایی آنها کاهش می یابد، به طور طبیعی کمتر حرکت و ورزش می نمایند.
بنابراین گلفاند و همکارانش مجموعه ای از آزمایش ها روی موش ها را برای آنالیز اینکه آیا ورزش به طور مستقیم بر روی تباهی لکه زرد تأثیر می گذارد، ترتیب دادند. دو گروه از موش ها با هم مقایسه شدند، یک گروه دارای یک چرخ گردونه ورزشی در قفس خود بودند و گروه دیگر بدون چرخ بودند. ماهیت ورزش داوطلبانه اهمیت زیادی داشت، زیرا اجبار به ورزش به تحریک واکنش های استرسی منجر می گردد که می توانست بر نتایج مطالعه تأثیر منفی بگذارد.
محققان بعد از چهار هفته از لیزر برای آنالیز یک آسیب چشم به نام CNV استفاده کردند که یکی از عوامل اصلی در بسیاری از اشکال اختلال بینایی مربوط به افزایش سن، شامل رشد بیش از حد رگ های خونی در قسمت خاصی از چشم است.
محققان در دو آزمایش دریافتند که رشد رگ های خونی در موش هایی که ورزش می نمایند، بین 32 تا 45 درصد کمتر از موش های بدون تحرک بود که به ورزش داوطلبانه دسترسی نداشتند. حتی جالب تر از این یافته بود که انجام ورزش پس از ایجاد آسیب، باعث بهبود آن نمی گردد و فقط موش هایی که از پیش ورزش نموده بودند، با کاهش و جلوگیری از آسیب بینایی بهره مند شدند.
این در نهایت بدین معنی است که حتی مقدار کمی ورزش به نظر می رسد پیامدهای مستقیم و پیشگیرانه ای در برابر انواع خاصی از اختلالات بینایی داشته باشد. اینکه دقیقاً چه مکانیسم مولکولی خاصی واسطه این محافظت از لکه زرد است، هنوز معین نیست.
یک فرضیه مطرح شده این است که انجام ورزش دارای اثرات مفید برای سیستم ایمنی است که می تواند اقدامات التهابی احتمالی برای لکه زرد را که وابسته به افزایش سن است، کاهش دهد.
محققان امیدوارند مکانیسم های اصلی این موضوع را با هدف توسعه نوعی از داروهای درمانی برای تقلید از این فرایند طبیعی دریابند.
گلفاند گفت: مرحله بعدی آنالیز این است که چگونه و چرا این اتفاق می افتد و اینکه ببینیم آیا می توانیم قرص یا روشی را توسعه دهیم که مزیت های ورزش را بدون احتیاج به انجام ورزش فراهم کند. ما در خصوص جمعیت نسبتاً سالمند که از تباهی لکه زرد رنج می برند، صحبت می کنیم که بسیاری از آنها ممکن است قادر به انجام ورزش نباشند.
این مطالعه جدید در مجله Investigative Ophthalmology & Visual Science منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا