دریاچه حوض سلطان - وبلاگ نام تو

به گزارش وبلاگ نام تو، اینجا تا چشم کار می نماید منظره ها سفید، براق و صیقلی دیده می گردد. در فصل پربارش می توانید روی آب هایی که سطح زمین را فرا گرفته قدم بزنید و از تلالو خورشید لذت ببرید. در فصل خشکی نیز، از زمین سراسر پوشیده از نمک به وجد خواهید آمد. این مکان دریاچه حوض سلطان نام دارد که در نزدیکی قم واقع شده است. شاید باورش سخت باشد اما آب شور این منطقه گونه های گیاهی و جانوری نادری را در خود پرورش می دهد. می پرسید چگونه؟ در ادامه متن بخوانید:

دریاچه حوض سلطان کجاست؟

دریاچه نمک حوض سلطان در 40 کیلومتری شمال شهرستان قم و 85 کیلومتری جنوب تهران و در حاشیه بزرگراه تهران-قم واقع شده است. برای رفتن به این دریاچه باید راهی شمال شرق شهرستان قم شوید. رشته کوه های البرز در شمال دریاچه حوض سلطان قرار دارند. وسعت و شکل دریاچه حوض سلطان متناسب با ورود آب و مقدار بارندگی آن در فصول مختلف سال فرق دارد. در مواقع بارندگی و ذوب برف های ارتفاعات اطراف چون بر مقدار آب ورودی افزوده می شود، وسعت آن زیاد و در غیر از این ایام وسعت آن کاهش می یابد؛ بدین ترتیب سطح آب دریاچه پیوسته در نوسان است.

ویژگی های دریاچه حوض سلطان:

حوض سلطان به نام هاى دیگری مانند دریاچه قم، دریاچه ساوه، دریاچه شاهى و دریاچه حوض سلطان معروف است. ارتفاع آن از سطح دریا 710 متر و (با بارندگى 100 تا 120 میلیمتر در سال) در حوزه نواحی کم باران قرار می گیرد. دریاچه حوض سلطان دارای چهار بخش کفه نمکی(بخش اصلی تالاب)، حاشیه باتلاقی، محدوده اکولوژیک و دشتی است. این منطقه از نظر زیست شناسى، بوم شناسى، دیرینه شناسى، هوا، اقلیم، اشتغال زایى و تفرجگاهى اهمیت ویژه ای برای تحقیق و سرمایه گذاری دارد. خاک منطقه از نظر شورى، دوایر متحدالمرکزى در محدوده مرکز دریاچه تشکیل می دهد که مقدار شورى از مرکز به طرف بیرون به تدریج کاهش پیدا نموده و نوع گیاهان منطقه از نظر خواص دارویى، مواد مؤثر و سایر کاربردها حائز اهمیت است. با توجه به اهمیت حفاظت و حیات تالاب حوض سلطان از تعرض سودجویان و ناآگاهان محیط زیست و ترمیم خسارات وارد شده به پوشش گیاهى، این منطقه در سال 88، به مدت پنج سال به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی گردید. رودهای متعددی به این دریاچه وارد می شوند که عموما از اراضی شوره زار ونمکی اطراف عبور می نمایند.

آب دریاچه حوض سلطان چگونه تامین می شود؟

دریاچه حوض سلطان، شامل دو چاله جدا از هم یکی به نام حوض سلطان و دیگری به نام حوض مره است که با آبراهه باریکی به یکدیگر متصل می شوند. حوض باختری (حوض سلطان) به طور معمول از آب های روان سطح زمین (روان آب ها) تغذیه می شود. حوض خاوری (حوض مره)، افزون بر روان آب ها، از رودهایی مانند رودشور و قره چای نیز بهره می گیرد. مطالعات مستوفی نشان می دهد که آب ابتدا وارد حوض مره شده و پس از پر شدن آن، از مسیل دو حوض گذشته وارد حوض سلطان می شود و هنگامی که آب در حوض سلطان چند متر بالاتر آمد، به طرف حوض مره بازمی شود و سرریز این دو حوض، به دریاچة نمک تخلیه می شود.

رسوبات دریاچه حوض نمک

مطالعات معتمد و همکاران نشان داده که رسوبات حوض سلطان بیشتر از نوع گچ و نمک، مارن و رس است. آنالیز های لرزه نگاری و حفاری نیز نشان داده که نمک تا عمق 46 متر وجود دارد. این نمک، به صورت 5 لایه جدا از هم با ضخامت کل تا 20 متر است که با رس های قهوه ای تا خاکستری از یکدیگر جدا می شوند.

حیات وحش

هوبره، انواع کبوتر، پرندگان مهاجر نظیر غاز خاکستری، آنقوت، لک لک، انواع عقاب و غیره را می توان در زمره پرندگانی دانست که در حوزه دریاچه حوض سلطان زندگی می نمایند. از جمله پستانداران این منطقه نیز می توان به خرگوش، موش صحرایی، روباه و گاهی آهو اشاره نمود. در میان خزندگان منطقه حوض سلطان، حضور مارها و سوسمارها که در کنترل بیولوژیک آفات نقش دارند، شاخص است. انواع عنکبوت، رتیل، موریانه و مورچه های کمیاب نیز در اطراف دریاچه دیده می شوند. وجود انواع دیاتوم ها (جلبک های تک سلولی) به عنوان اولین فراورینمایندگان غذا در زیست بوم های آبی در آب های شور منطقه، اهمیت قابل توجهی دارد. این گونه جلبک ها در صورت فراوری انبوه می توانند در چرای دام موثر باشند.

پوشش گیاهی

رژیم آبی حوض سلطان فصلی و فوق شور بوده و در زمستان پرآب می شود؛ بنابراین کفه نمکی این تالاب در فصل پربارش، پراز آب می شود و حاشیه یا کمربند باتلاقی آن در قسمت شمالی و شمال غربی، پوشش گیاهی قابل توجهی دارد. در این فصل، پرنده های مهاجر نادری در حاشیه تالاب زندگی می نمایند. بر اساس مطالعات صورت گرفته بالغ بر 240 گونه با ارزش ریز هوازی مانند جلبک ها، باکتری ها و قارچ ها در تالاب زندگی می نمایند که با توجه به مخزن ژنی خود می توانند شرایط فوق شور را تحمل نمایند. هم چنین در این منطقه بیش از 40 گونه گیاهی از جمله درمنه بیابانی، اشنان، تاغ زرد و سیاه، سودا و اسفناج وجود دارد.

منبع: بیابان های ایران

گردآوری و تنظیم: تحریریه وبلاگ نام تو

لطفا در نشر دانسته های خود کوشا باشید.

برداشت و استفاده غیرتجاری از مطالب این وب سایت، حتی بدون ذکر منبع آزاد است.